حسین حلی

حسین حلی در سال ۱۲۷۰ هجری شمسی در نجف به دنیا آمد. وی اهل عیفار (منطقه‌ای در عراق، در نزدیکی حله) و از طایفه طفیل بود. پدرش، علی بن حسین حلی (متوفی ۱۳۴۴ هجری قمری) عالمی پرهیزکار بود که در جوانی حله را ترک کرده، در نجف سکونت گزید. حسن حلی برادر شاعر و فاضل وی در جوانی بر اثر بیماری درگذشت.

حسین حلی از کودکی به تحصیل علوم حوزوی روی آورد و پس از طی دوره مقدمات، به تحصیل در دوره سطوح عالی مشغول شد. از استادان اون می‌توان به مراجع بزرگ میرزا محمدحسین نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی و آقا ضیاءالدین عراقی اشاره کرد. او از شاگردان برجسته و نزدیک به میرزا محمدحسین نائینی بود که مدتی طولانی در جلسات درس وی حضور داشت.

وی فردی دقیق، مسلط بر مبانی فقهی و اصولی گوناگون و خوش‌بیان بود و بسیار عمیق و محققانه و به شکل دسته‌بندی شده و منظم تدریس می‌کرد. او را پرهیزکار، خوش‌خلق و متواضع توصیف کرده و گفته‌اند که از ریاست و زعامت دوری می‌جست. از شاگردان مطرح وی می‌توان به سید علی سیستانی، سید تقی طباطبایی قمی، سید محمدسعید حکیم، قربان‌علی محقق کابلی، محمدآصف محسنی و مسلم ملکوتی اشاره کرد.

شماری از شاگردان وی تقریرات درس‌های فقه و اصول او را تنظیم کرده‌اند، که مهمترین آن‌ها کتاب «دلیل عروة الوثقی» از حسن سعید طهرانی و کتاب «بحوث فقهیه» از سید عزالدین بحرالعلوم است.

وی تالیفات متعددی بر جای گذاشته است که عمدتاً به زبان عربی نوشته شده‌است. در زیر عناوین تعدادی از تالیفات وی آمده‌است:

برخی از شاگردان مطرح وی در حوزه‌های علمیه به شرح زیر هستند.